Okazuje się, że najbardziej pożądane wartości to jednocześnie te, których utrata budzi największy strach. 22,3% badanych marzy o zdrowiu, które równocześnie stanowi najczęstsze źródło obaw dla 26,4% respondentów. 41,3% wskazuje stabilizację finansową jako kluczowe pragnienie, podczas gdy 24,7% właśnie jej utraty obawia się najbardziej.

„Marzenia dają nam poczucie sensu i bezpieczeństwa. W kraju pełnym podziałów to właśnie one mogą nas jednoczyć” – Maja Mazurkiewicz, prezeska Fundacji PZU.

Rewolucja w podejściu do marzeń – od fantazji do realnych celów

Wbrew stereotypom o Polakach jako narodzie marzycieli, współczesne badania pokazują zupełnie inny obraz. 59,8% respondentów traktuje marzenia jako konkretne cele do realizacji, a 52,7% postrzega je jako źródło codziennej inspiracji. Jedynie 19,5% badanych widzi w marzeniach coś oderwanego od rzeczywistości.

To fundamentalna zmiana w sposobie myślenia o marzeniach, która szczególnie widoczna jest wśród młodego pokolenia. 85,9% osób w wieku 18-24 lata uznaje swoje marzenia za realne cele, co przeczy powszechnemu przekonaniu o ich nadmiernym idealizmie.

Według raportu McKinsey Global Institute z października 2024 roku, współczesne pokolenia charakteryzują się większym pragmatyzmem w planowaniu przyszłości niż ich poprzednicy, co potwierdza polskie badania. Strategia marzeń jako celów staje się globalnym trendem adaptacji do niepewnych czasów.

Młodzi dorośli – między nadzieją a niepokojem

Grupa wiekowa 18-24 lata to najbardziej emocjonalna kategoria w całym badaniu. 78,2% młodych Polaków deklaruje, że marzenia wywołują u nich nadzieję, 62,8% czuje motywację, ale jednocześnie 24,5% przyznaje do niepokoju, a 11% do frustracji związanej z realizacją swoich pragnień.

W marzeniach młodych dorosłych dominują wartości związane z rozwojem osobistym, budowaniem trwałych relacji i poszukiwaniem sensu życia. 14,6% tej grupy wskazuje samotność jako jeden z największych lęków, co odzwierciedla rosnący problem cyfrowej izolacji młodego pokolenia.

„To pokolenie, które coraz częściej mówi wprost, że boi się cyfrowej samotności i utraty więzi, ale jednocześnie wierzy, że marzenia mogą być sposobem na odzyskanie bliskości” – Aleksandra Trapp, COO infuture.institute.

Badania Deloitte Global Millennial and Gen Z Survey 2024 potwierdzają, że młodzi Europejczycy coraz częściej priorytetowo traktują zdrowie psychiczne i relacje międzyludzkie, co doskonale koresponduje z polskimi wynikami.

Powrót do prostoty – fenomen „zwykłego, dobrego życia”

Najważniejszym odkryciem raportu jest odejście od konsumpcyjnego modelu marzeń, który dominował w Polsce od lat 90. Współczesne pragnienia Polaków koncentrują się wokół podstawowych, uniwersalnych wartości:

• 40,2% marzy o zdrowiu i spokoju ducha
• 19,3% pragnie wartościowych doświadczeń i podróży
• 15,4% dąży do bezpieczeństwa finansowego
• 20,9% stawia na relacje i bliskość z innymi ludźmi

Najczęściej powtarzające się pragnienie to po prostu „zwykłe, dobre życie” – formuła, która w swojej prostocie kryje głęboką tęsknotę za spokojem i autentycznością w świecie nadmiaru bodźców.

PwC Global Consumer Insights Pulse Survey z września 2024 roku pokazuje podobne trendy w całej Europie Środkowo-Wschodniej, gdzie konsumenci coraz częściej wybierają slow living i minimalizm jako odpowiedź na przyspieszenie życia.

Marzenia jako mechanizm budowania odporności społecznej

Fundacja PZU traktuje marzenia nie tylko jako indywidualne aspiracje, ale jako kluczowy element budowania odporności społecznej – zdolności do adaptacji, zachowania sensu i wspólnoty mimo zewnętrznych wyzwań. Ponad połowa badanych potwierdza, że marzenia pomagają im radzić sobie z codziennością i nadają energię do działania.

W kontekście rosnących napięć społecznych i politycznych w Polsce, uniwersalność marzeń może stanowić fundament do odbudowy dialogu społecznego. Niezależnie od wieku, płci czy miejsca zamieszkania, Polacy marzą o podobnych wartościach, co może być mostem ponad podziałami.

„Skoro tak bardzo marzymy o bliskości i wspólnocie, to może właśnie w nich warto szukać nadziei na lepsze jutro” – Maja Mazurkiewicz, prezeska Fundacji PZU.

Metodologia badania i wiarygodność wyników

Raport „Czy Polacy potrafią marzyć?” wyróżnia się kompleksowym podejściem metodologicznym, łącząc cztery warstwy badawcze: desk research, wywiady pogłębione, warsztaty eksperckie oraz badanie ilościowe na reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków. Takie połączenie metod pozwala nie tylko zidentyfikować, o czym marzymy, ale także zrozumieć głębsze przyczyny i konteksty społeczne tych pragnień.

Badanie obejmuje szczegółowe analizy różnych grup demograficznych – młodych dorosłych, seniorów, rodzin oraz mieszkańców różnych regionów Polski, co pozwala na precyzyjne zrozumienie zróżnicowania społecznego w kontekście marzeń i aspiracji.

Eksperci o znaczeniu badania

Premiera raportu odbyła się 25 października 2025 roku na Igrzyskach Wolności w Łodzi, gdzie w debacie wzięli udział wybitni eksperci polskiej sceny intelektualnej.

„Współczesne marzenia Polaków to odbicie globalnych trendów związanych z poszukiwaniem autentyczności i sensu w świecie nadmiaru możliwości” – Marcin Piątkowski, Profesor Akademii Leona Koźmińskiego.

W dyskusji uczestniczyli także Sławomir Sierakowski, publicysta i socjolog, oraz Roman Imielski, I zastępca redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej”, który moderował rozmowę o społecznym znaczeniu marzeń w dzisiejszej Polsce.

Perspektywy rozwoju – marzenia jako narzędzie zmiany społecznej

Wyniki badania Fundacji PZU otwierają nowe perspektywy dla organizacji społecznych, instytucji publicznych i firm prywatnych w zakresie budowania programów rozwoju społecznego opartych na realnych potrzebach Polaków. Zidentyfikowanie wspólnych obszarów marzeń może stać się podstawą dla inicjatyw zmierzających do wzmocnienia spójności społecznej.

Szczególnie istotne jest odkrycie, że marzenia młodych Polaków nie są oderwane od rzeczywistości, lecz stanowią przemyślane plany życiowe koncentrujące się wokół wartości uniwersalnych. To może być kluczem do budowania mostów międzypokoleniowych i programów wsparcia dla młodych dorosłych.

Według raportu OECD Better Life Index 2024, kraje, które w polityce społecznej uwzględniają realne aspiracje obywateli, osiągają wyższe wskaźniki zadowolenia z życia i spójności społecznej. Polska ma szansę wykorzystać wyniki tego badania do budowania bardziej responsywnej polityki społecznej.

O Fundacji PZU – budowanie lepszego jutra

Fundacja PZU od lat angażuje się w działania na rzecz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce, realizując projekty edukacyjne, kulturalne i społeczne. Organizacja konsekwentnie wspiera inicjatywy zmierzające do wzmocnienia więzi społecznych i budowania poczucia wspólnoty.

Poprzez badanie „Czy Polacy potrafią marzyć?” Fundacja PZU kontynuuje swoją misję lepszego zrozumienia potrzeb Polaków i tworzenia narzędzi do budowania bardziej spójnego społeczeństwa. Pełny raport dostępny jest na stronie internetowej fundacji, oferując szczegółowe dane i analizy dla wszystkich zainteresowanych tematyką społeczną.

Fundacja PZU to jedna z największych fundacji korporacyjnych w Polsce, działająca od 2001 roku jako organizacja non-profit Grupy PZU. Fundacja realizuje projekty o wartości ponad 50 milionów złotych rocznie, wspierając edukację, kulturę, sport oraz działania społeczne. W portfolio organizacji znajdują się tak prestiżowe inicjatywy jak Klub Myśli Polskiej, program „Ocalić od zapomnienia” czy Akademia Liderów Fundacji PZU. Fundacja zatrudnia 25 specjalistów i współpracuje z ponad 200 organizacjami partnerskimi w całej Polsce.