W praktyce najczęściej najpierw formułuje się wizję, wyobrażenie o przyszłym rozwoju i pozycji przedsiębiorstwa, a następnie rozwija z niej misję przedsiębiorstwa.
Po co tworzyć wizję przedsiębiorstwa?
Dobrze określona wizja mobilizuje i integruje członków organizacji, a ponadto inspiruje ich siły. Ma ona za zadanie odpowiedzieć pracownikom na pytanie o cel i sens działania przedsiębiorstwa, dzięki czemu będą bardziej zmotywowani do podjęcia wysiłku na rzecz realizowania wytyczonych celów długookresowych. Nie bez znaczenia jest też ograniczenie niepewności i strachu przed nieznanym, umocnienie wiary w kierownictwo czy nasilenie potrzeby pozytywnych zmian.
Co powinniśmy mieć na uwadze formułując wizję?
Określanie wizji przedsiębiorstwa to nic innego jak definiowanie jego perspektyw i głównych celów w długookresowym horyzoncie czasowym, to jest na dziesięć lat lub więcej. Wizja spełniająca swoje cele to taka, która pozwoli na uchwycenie i reakcję na zjawiska, trendy i przemiany, które w danym momencie nie są jeszcze faktem, ale z dużym prawdopodobieństwem zaistnieją w przyszłości i będą miały mniejszy lub większy wpływ na powodzenie przedsiębiorstwa. Dobra wizja wyprzedza swój czas i ma motywujący charakter. Jej efektem będzie atrakcyjny obraz przedsiębiorstwa, mający na uwadze jego możliwości i wytyczający granice rozwoju.
Dobra jakościowo wizja powinna odpowiadać na następujące pytania:
- Czym przedsiębiorstwo się zajmuje, dlaczego się tym zajmuje i w jakim jest miejscu?
- Dokąd chcemy pokierować nasze przedsiębiorstwo i dlaczego?
- Jak i kto pomoże nam w dotarciu do celu?
- Jacy są nasi ludzie, kultura i doświadczenia?
- Jakie mamy mocne i słabe strony, które zdecydują o powodzeniu?
- Jakie szanse, a jakie zagrożenia przynosi nam rynek, a także co zamierzamy zrobić aby być bardziej konkurencyjnym?
W szczególności w udzieleniu odpowiedzi na dwa ostatnie pytania może pomóc nam przeprowadzenie analizy SWOT przedsiębiorstwa.
Pożądane cechy dobrze sformułowanej wizji
obrazowość – nasze przyszłe zamiary powinny być opisywane optymistycznie
adresowanie – należy określić grupy, które mogą wpłynąć na tworzenie strategii
realność – lepiej nie zakładać celów nieosiągalnych, gdyż wywołają one wśród pracowników efekt odwrotny do zamierzonego
jednoznaczność – pracownicy będą utożsamiali się z wizją tylko wtedy, gdy będzie ona spójna i jasna
zrozumiałość – wyjaśnienie głównych pomysłów powinno być łatwe w odbiorze
elastyczność – podobnie jak misja, wizja również musi ulegać zmianom – nie twórzmy więc wizji, której nie będzie można dostosować do zmieniającego się otoczenia przedsiębiorstwa