Anonimowy zakup kart do telefonu może niebawem przejść do historii. Jest to związane z ustawą o działaniach antyterrorystycznych, której treść została ogłoszona w zeszłym tygodniu. Ma ona wejść w życie od 1 czerwca 2016 roku. Jakie skutki pociągnie za sobą koniec anonimowych kart pre-paid?
Nadzorować i karać
Wśród krajów Unii Europejskiej 10 państw wprowadziło obowiązek rejestracji telefonicznych kart pre-paid. Wśród nich są takie kraje, jak Niemcy, Austria, Włochy, Francja, Hiszpania. Ustawa ma zobowiązać do podawania: imienia i nazwiska, numeru PESEL, adresu i danych dokumentu tożsamości podczas nabywania kart pre-paid. Cudzoziemcy będą legitymowani na podstawie numeru paszportu lub kart pobytu. Pół roku od momentu wejścia ustawy w życia dostawcy będą mieli obowiązek wyłączenia działania kart, jeśli jeśli ich użytkownicy nie podadzą swoich danych, bądź nie zostaną one zweryfikowane przez usługodawcę.
W uzasadnieniu projektu można wyczytać, że „anonimowość tzw. przedpłaconych kart telefonicznych dostarcza przestępcom, w tym osobom zaangażowanym w działalność terrorystyczną, dogodnego narzędzia do komunikowania się i kamuflażu (…) Przyjęcie proponowanych rozwiązań jest uzasadnione także w kontekście przeciwdziałania zjawisku fałszywych powiadomień o podłożeniu ładunków wybuchowych, których celem jest wywołanie działań właściwych służb i doprowadzenie do zakłócenia funkcjonowania organów państwa”.
Inwigilacja
Zapowiadany koniec anonimowych kart pre-paid spotkał się z krytyką. Według ekspertów może on stwarzać niebezpieczeństwo w sytuacjach nieodnoszących się do faktycznego terroryzmu. Projekt ustawy antyterrorystycznej segreguje mieszkańców Polski na obywateli RP oraz „nieobywateli”. Gwarancje prawne tych ostatnich są mniejsze. Z kolei ABW uzyska w ten sposób możliwość wglądu do potężnej partii danych osobowych on-line. Nikt nie będzie miał nad tym kontroli.
Z kolei GSMA ostrzega, że ustawa może podważyć zaufanie społeczeństwa do rządu. Istnieje niebezpieczeństwo wywołania społecznego gniewu, którego powodem będzie strach przed permanentną inwigilacją. „Często anonimowość jest jedynym środkiem do wyrażenia buntu przeciwko reżimowym władzom. Jeśli służby będą mogły zidentyfikować po numerze telefonu przeciwników politycznych, to ograniczą prawa do wolności myśli i słowa”.
Koszt
Jednakże nie tylko obawa wybuchu społecznego niezadowolenia budzi wątpliwości. Zapisy mają też swoje finansowe konsekwencje. Ustawa nakłada na operatorów obowiązek przechowywania danych użytkowników, co oznacza inwestycję w nowe serwery, nowe usługi, a także sieciową infrastrukturę.
Należy się liczyć również z kosztami związanymi ze szkoleniem pracowników, sprzedawców i przeprowadzeniem kampanii społecznych, w celu poinformowania klientów o konieczności rejestracji zakupionych już i używanych kart. Ponadto, wprowadzenie obowiązku rejestrowania kart prowadzić może do wykluczenia tych obywateli, którzy pozbawieni są stałego adresu zamieszkania.
1984
Eksperci z GSMA twierdzą, że „nie ma dowodów, że obowiązkowa rejestracja telefonicznych kart pre-paid prowadzi do zmniejszenia przestępczości”. Z drugiej strony – regulacje takie są coraz częściej wprowadzane w Europie i na wiecie. Jakie będą długofalowe skutki takich regulacji? Czy koniec anonimowych kart pre-paid to zapowiedź porządków rodem z Orwellowskiego Roku 1984? Czy czekamy na Wielkiego Brata.
