silnie regulowany, dlatego też jego kształt zależy od składu listy leków refundowanych, wysokości limitów oraz modelu refundacji.
Wobec zapowiadanych przez Ministerstwo Zdrowia zmian w tym zakresie trudno jest przewidzieć, jak będzie wyglądał rynek farmaceutyczny w przyszłym roku. Jedno jest pewne – wobec nacisku na ograniczenie wzrostu refundacji z jednej strony oraz spowolnienia rozwoju gospodarczego Polski z drugiej, można przewidywać również zwolnienie wzrostu rynku leków.
W zależności od przyjętych rozwiązań regulacyjnych oraz rozwoju sytuacji gospodarczej, przewiduje się wzrost od 3 do 8 procent (liczony w cenach bieżących). Przy założeniu braku istotnych zmian regulacyjnych oraz poprawie sytuacji gospodarczej kraju taki wzrost wyniósłby około 15 procent.
Podkreślić trzeba, że jakiekolwiek znaczne zmiany kursu złotego wobec dolara amerykańskiego i euro mogą bardzo zmienić obraz rynku i przyspieszyć lub spowlnić jego wzrost.
Ubolewamy nad stanem finansów państwa, który przekłada się nie tylko na sytuację na rynku farmaceutycznym. Również pacjenci nie mogą spodziewać się lepszych warunków refundacji, nawet w wypadku najbardziej potrzebnych leków – twierdzi Jerzy Stęczniewski, prezes Stowarzyszenia Przedstawicieli Firm Farmceutycznych w Polsce.
Wyraża on nadzieję, że prace porządkujące system funkcjonowania rynku farmaceutycznego doprowadzą do większej liczby leków refundowanych.
Z informacji stowarzyszenia wynika, że w tym roku ceny niektórych leków produkowanych przez zagraniczne koncerny nie wzrosły, a nawet spadły. Tymczasem krajowi producenci podwyższają ceny swoich produktów, a ceny te często wyznaczają limit i mają bezpośredni wpływ na wysokość dopłat dokonywanych przez skarb państwa.
Rynek farmaceutyczny w Polsce w roku 2001 znacząco wzrósł w porównaniu z rokiem 2000. Wzrost ten w ujęciu wartościowym dla całego rynku za 11 miesięcy tego roku wyniósł 17,5 procent, w tym sprzedaż przez apteki otwarte wzrosła o 17,4 procent.
Segmentem, w którym rynek odnotował największy wzrost jest grupa leków na receptę, zwłaszcza stosowanych w leczeniu chorób przewlekłych, takich jak astma oskrzelowa czy nadciśnienie tętnicze. Podstawową przyczyną jest ilościowy wzrost sprzedaży co oznacza, iż znacząco przybyło pacjentów zażywających te leki.
Struktura konsumpcji rynku polskiego upodabnia się do struktury rynków krajów wysoko rozwiniętych, gdzie zazwyczaj największą – co do wartości konsumpcji – grupą leków są właśnie produkty stosowane w chorobach serca i naczyń.
W tym roku ta grupa leków obejmuje 18,1 proc. rynku i jest drugą co do wielkości za lekami stosowanymi w chorobach układu pokarmowego i metabolizmu (20,3 procent).
Wśród ciekawych zjawisk można również odnotować spadek wartościowego udziału leków importowanych z 66 procent do 65,4 procent. Jest to odwrócenie wieloletniego trendu wzrostu udziałów tej grupy. Udział ilościowy tej grupy leków nadal rośnie i wynosi obecnie 31 procent, co oznacza przyrost o ponad 1,6 procent w porównaniu do takiego samego okresu roku poprzedniego.
Podstawową przyczyną tego zjawiska jest zapewne bardzo stabilny i nie rosnący kurs złotego wobec innych walut w sytuacji, gdy ceny leków importowanych były ustalane właśnie w obcych walutach. Równocześnie, między innymi ceny refundowanych leków produkowanych w Polsce wzrosły w pierwszej połowie tego roku w efekcie kolejnej zmiany cen dokonanej przez Ministerstwo Finansów. Średnia cena leku importowanego wzrosła więc mniej niż średnia cena leku produkowanego w Polsce.
Tegoroczne zmiany struktury rynku potwierdzają obserwacje mówiące o dużej skłonności pacjentów do współpłacenia. Wiele z leków, których spożycie wzrosło dostępnych jest za dużą dopłatą pacjenta (30 lub 50 procentową) i dopłatą tzw. limitu, do którego lek jest refundowany przez Kasy Chorych. Refundacja w Polsce nadal pozostaje niska na tle krajów OECD i kształtuje się na poziomie około 40 procent.
