elektronicznej sprzedaży dające podstawy do budowy adekwatnych do sytuacji rynkowej strategii internetowych.
Według analityków I-Metrii polski rynek elektronicznego handlu zaczął należeć do firm, które umiejętnie wykorzystują możliwości Internetu. Z drugiej strony, choć eSklepy zaczynają odnosić sukcesy w sprzedaży i przynosić zyski, mają jeszcze wiele do zrobienia, jeśli chodzi o dopracowanie funkcjonalności serwisów czy warunków zakupu.
Z raportu można dowiedzieć się m.in. nie tylko na temat rozwoju rynku sklepów internetowych, jego perspektyw i ograniczeń oraz reakcji na recesję, ale też poznać, jak sklep funkcjonuje od środka (zatrudnienie, asortyment, formy promocji, sposoby płatności i dystrybucji zamówionych towarów itd.).
Z raportu można dowiedzieć się również ile wyniosła sprzedaż sklepów internetowych, jaka była wartość transakcji, i jakie są narzucane marże.
- Metodologia
- Badania Desk Research
- Badania ilościowego sklepów internetowych
- Badania funkcjonalności stron sklepów internetowych
- Wywiadów eksperckich.
- Polskie eSklepy
- Płatności i dystrybucja towarów
- Czy w sieci jest taniej
- Funkcjonalność witryn sklepów internetowych
- Perspektywy rozwoju eHandlu
Informacje zawarte w raporcie pochodzą z czterech źródeł:
Badanie ilościowe zrealizowano jako ankietowe badanie na populacji polskich sklepów internetowych, które zostało poprzedzone badaniem desk research.
Ze względu na specyficzny profil respondentów badanie zostało przeprowadzone online z wykorzystaniem poczty elektronicznej i stron WWW, co umożliwiło szybszą i skuteczniejszą jego realizację.
Na cele badania przyjęto definicję sklepu internetowego jako „mieszczącej się w Polsce firmy, która umożliwia klientowi zapoznanie się z towarem i złożenie zamówienia przez Internet, zapłatę za towar bez konieczności „wychodzenia z domu” oraz zapewnia dostarczenie towaru do domu”.
W wyniku badania desk research stwierdzono, że taką definicję spełnia 800 witryn. Badanie ankietowe zostało przeprowadzone na losowej próbie 200 sklepów internetowych.
Badanie funkcjonalności stron sklepów internetowych polegało na analizie funkcjonalności serwisów sklepów online (N=50). Badanie przeprowadzono pod kątem wyszukania sklepu, wejścia na jego stronę www, wyszukania produktu, prezentacji produktu oraz procedury dokonania zakupu.
Wywiady eksperckie polegały na spotkaniach z przedstawicielami sklepów internetowych, z którymi badacze przeprowadzali wywiady na temat funkcjonowania sklepów internetowych oraz perspektyw rozwoju rynku elektronicznego.
Zebrane w ten sposób dane pozwoliły na lepszą interpretację danych ilościowych otrzymanych podczas badania ankietowego.
Obecnie w Polsce działa 800 sklepów internetowych. W porównaniu z sierpniem ubiegłego roku ich liczba zmalała o 50. W Internecie pojawiło się 20 nowych sklepów, a 70 istniejących zakończyło swoją działalność.
Ujemny przyrost eSklepów wiąże się, zdaniem twórców raportu, z chłodniejszymi skłonnościami do inwestycji w wirtualną sprzedaż.
Według analityków I-Metrii, selekcja wśród eSklepów z lat 200-2001 zaczyna przynosić stopniową stabilizację sektora detalicznego handlu elektronicznego. Podstawą sukcesu przedsięwzięcia staje się racjonalny biznes plan, odpowiednia polityka cenowa oraz wysoka jakość obsługi klienta, a nie „magia słowa Internet”.
Mimo, iż tempo wzrostu zmalało w porównaniu z rokiem 1999, to większa część eSklepów przynosi zyski, co zdaniem analityków pozwala sądzić, że sprzedaż elektroniczna ma przyszłość.
Asortyment nie zmienił się znacząco w przeciągu ostatnich miesięcy. Na pierwszym miejscu znajdują się książki i wydawnictwa – aż 30% sklepów oferuje ten typ produktu.
Na drugim miejscu znajdują się multimedia (wzrost z 12,2% do 18,2% sklepów, które w swojej ofercie proponują multimedia), zaraz za nimi uplasowało się oprogramowanie (spadek z 16,3% do 15,5%) oraz elektronika (wzrost z 10,6% do 13,6%).
Odsetek sklepów oferujących elektronikę zwiększył się od ostatniego badania o 3 punkty procentowe, co spowodowało przesunięcie się tego typu produktów nad sprzęt komputerowy, który obecnie jest oferowany przez 12,7% sklepów, co daje mu 5 pozycję w rankingu najczęściej oferowanych produktów.
Nadal większość polskich eSklepów oferuje tylko jedną grupę asortymentową – 56,4%. Na sprzedaży jednego produktu koncentrują się przede wszystkim wirtualne księgarnie, które w większości przypadków są sklepami online wydawnictw.
Jak podkreślają twórcy raportu, poszerzenie oferty sklepu wiąże się ze skoordynowaną współpracą z dostawcami, brak której powoduje, że sklep nie jest w stanie terminowo realizować zamówień klientów.
Tak jak w poprzednich edycjach badania, tak i tym razem zdecydowana większość sklepów twierdzi, że posiada stałych klientów. Liczba sklepów zwiększyła się od ostatniego badania prawie o 20 punktów procentowych. Zwiększyła się też liczba sklepów, które premiują stałych klientów – 70,9%.
Do najczęściej spotykanych form premiowania stałych klientów sklepy zaliczyły upusty cenowe (53,6%), następnie upominki, które są dodawane do zamówień stałych klientów (32,7%) oraz darmową dostawę (32,7%).
Tak jak sześć miesięcy temu większość sklepów posiada oprogramowanie „szyte na miarę”. Więcej sklepów decyduje się na zlecenie wykonawstwa zewnętrznej firmie (obecnie 43,6%, a sześć miesięcy temu – 35%). Z kolei sklepy, które posiadają własne rozwiązania technologiczne uważa, że jest to zdecydowanie najlepsze rozwiązanie.
Badanie wykazało, że ostatnie pół roku nie przyniosło szczególnych zmian w sposobach płatności oferowanych przez sklepy internetowe. Zdecydowana większość, bo aż 83,6% wykorzystuje regulowanie płatności za zaliczeniem pocztowym.
Według sklepów internauci nadal preferują dokonywanie płatności za zaliczeniem pocztowym – 57,3% oraz przy odbiorze dostawcy (kurierowi) – 34,5%.
Sklepy internetowe nadal najczęściej dostarczają zamówienia klientom poprzez Pocztę Polską – aż 77,3% sklepów. Stan ten jest niezmienny od początku badań eHandlu w Polsce.
W porównaniu z sytuacją sprzed sześciu miesięcy w sieci zaczyna być powoli taniej. W sierpniu 2001 roku liczba sklepów, w których ceny były niższe niż w ich oddziałach prawie połowa wynosiła 35,7%. Obecnie jest ich 46,1%.
A to z kolei, według analityków firmy I-Metria, dobrze wróży przyszłości elektronicznej sprzedaży. Niższe ceny produktów są pewną formą rekompensaty dla klientów eSklepów związaną z niedogodnościami (np. brak możliwości dokładnego zapoznania się z produktem) wynikającymi z dokonywania zakupów online.
Z drugiej strony liczba sklepów oferujących towary po cenach wyższych sklepy wzrosła w porównaniu w sierpniem ubiegłego roku z 3,6% do 6,6%.
Badanie funkcjonalności wykazało, iż nie jest tak łatwo znaleźć sklep, jeśli nie zna się jego nazwy. Z kolei po wpisaniu asortymentu sklepu w pierwszych 50 wynikach wyszukiwania znalazła się mniej niż jedna trzecia badanych sklepów.
Na wielu stronach sklepów brakowało podstawowych informacji, takich jak dane kontaktowe czy warunki zakupu. Również wyszukanie produktu na stronach sklepów nie było łatwe – mniej niż połowa udostępnia wewnętrzne wyszukiwarki.
Badanie funkcjonalności wykazało, że ta strona polskiego eHandlu wymaga jeszcze dopracowania.
Nieznacznie poprawiły się opinie sklepów na temat perspektyw rozwoju handlu elektronicznego w Polsce. Obecnie średnia ocena wynosi 3,5, podczas gdy sześć miesięcy temu było to 3,2.
Podobnie jest w przypadku oceny własnych perspektyw rozwoju. Obecnie średnia ocena wynosi 3,7, podczas gdy pół roku temu wynosiła 3,4. Sklepy lepiej oceniają własne perspektywy rozwoju niż całego sektora.
Poprawa nastrojów, zdaniem analityków, wiąże się ze stabilizacją rynku internetowego – obecny polski eHandel wkroczył w fazę kalkulacji zysków i strat.
Wykres nr 8. Perspektywy rozwoju eHandlu B2C w Polsce wg sklepów internetowych
Jako bariery polskiego eHandlu sklepy wskazywały na m.in. drogi dostęp do Internetu, obawy internautów, co do bezpieczeństwa zakupów online oraz brak środków na promocję sklepów internetowych.
Analitycy wyróżnili trzy typy barier stojących na drodze eSklepów, z którymi muszą sobie poradzić, by odnieść sukces: bariery wewnętrzne (np. polityka cenowa), bariery zewnętrzne, na które sklepy mają wpływ (np. bezpieczeństwo zakupów) oraz bariery zewnętrzne, na które sklepy nie mają wpływu (np. koszt dostępu do Internetu czy penetracja Internetu).
I-Metria S.A. (www.imetria.com) jest jedyną w Polsce firmą badawczą specjalizującą się w analizach rynku internetowego oraz rynku nowych technologii. Oferta handlowa firmy obejmuje: badania syndykatowe, które dostarczają danych o rynku technologii, Internetu i mediów; badania ad hoc, które są projektowane i przeprowadzane na indywidualne zamówienie Klienta. Jako pierwsza w Polsce rozpoczęła panelowe badanie domowych użytkowników Internetu – projekt I-Metryka.
