Małgorzata Lakowska, dyrektor zarządzający ARBOinteractive Polska
Wydarzenie:
Nie chciałabym wskazywać na jedno wydarzenie, ale na pewien trend, którym jest dalszy wzrost sektora reklamy online w 2012. Wyniki branży reklamy online zestawione ze spadkami jakie notuje cały rynek reklamowy robią szczególnie duże wrażenie. Trudna sytuacja gospodarcza w Europie, w tym także w Polsce, sprawiła, że wydatki netto na reklamę w naszym kraju zmniejszyły się w stosunku do poprzedniego roku. Mimo to nakłady na reklamę internetową wciąż rosną. To bardzo optymistyczna wiadomość i dobry znak na przyszłość.
Niespodzianka:
Rok 2012 zaskoczył mnie niskim wykorzystaniem potencjału technologii LTE. Oczekiwania pokładane w nowej technologii były ogromne. Szybka transmisja danych i szeroka dostępność mobilnego internetu wróżyły pojawienie się ciekawych ofert, tworzonych przez sieci komórkowe. A co za tym idzie, miały dać nowe możliwości dla rozwoju rynku reklamy internetowej. Niestety, operatorzy znacznie ograniczyli szybkość transmisji danych w prezentowanych przez siebie propozycjach.
Rozczarowanie:
Dynamika wzrostu serwisu nie jest już tak imponująca jak w poprzednich okresach, co może powodować niedosyt. W 2012 roku Facebook wprowadził wiele zmian w wyglądzie i funkcjonalności serwisu, warto wspomnieć chociażby o Timeline. Nie przełożyły się one jednak na spektakularny sukces Facebooka. Wcześniej przeprowadzono też kilka projektów, które teraz, z perspektywy czasu okazały się niezbyt udane jak np. Facebook Places czy Facebook Deals. Czekamy na świeże pomysły i ciekawsze rozwiązania.
Rafał Szychowski, managing partner & CEO w OAN
Wydarzenie:
Moim zdaniem było kilka takich wydarzen. Sprzedaż Onetu RAS’owi, pojawienie się oficjalnego biura Facebooka w Warszawie (symboliczne), ale też oodejście znanych i kluczowych ludzi polskiego rynku internetowego czyli Marcina Woźniaka i Bartosza Drozdowskiego z ARBOinteractive i Adama Dyby z IDMnetu.
Niespodzianka:
Myślę że kolejny stabilny wzrost wydatków w polskim internecie, zważywszy na sytuację makroekonomiczną dookoła – cieszy. Adex podaje za pierwszą połowę 2012 r trochę ponad 1 miliard zł przy ponad 7% wzroście. Także w końcu powinniśmy przekroczyć „magiczną” barierę 2 mld wydatków na online.
Rozczarowanie:
Trudno wskazać największą porażkę w naszej branży. W pamięci utknęło mi kilka mniejszych rzeczy: zmiana metodologii indeksacji serwisów (pozycjonowanie) wyszukiwań przez Google, brak jednoznacznego kierunku rozwoju badania Megapanelu PBI / Gemius – to badanie to ciągle ranking popularności witryn, a nie rzetelne dane statystyczne… Dużym zawodem też dla mnie była zapowiadana unifikacja oferty Grupy Allegro, czyli Allegro, GG i Bankiera. Można było to zrobić lepiej i dodatkowo wprowadzić też rozwiązania z zakresu RTB, mając do dyspozycji taką powierzchnię i dane. I nie zapomnijmy o fenomenie zakupów grupowych, powstała masa serwisów kopiujących rozwiązania Groupona, a dzisiaj ich popularność chyba się kończy.
Tomasz Pudlis, CEO, Business Ad Network
Wydarzenie:
Największe wydarzenie to dla mnie projekt Red Bull Stratos. Buzz wokół tego przedsięwzięcia, transmisja w kilkudziesięciu stacjach telewizyjnych, podsycane napięcie w globalnej skali… słowem kosmos.
Niespodzianka:
brak
Rozczarowanie:
Za największe rozczarowanie mijającego roku uznaję launch Virgin Mobile w Polsce oraz „efekt” Euro 2012. Niestety doskonała organizacja imprezy nie została wykorzystana przez branżę. Oczekiwania były dużo większe.
Robert Biegaj, dyrektor działu handlowego Interia.pl
Wydarzenie:
Myślę, że głównym wydarzeniem mijającego roku było zmiana właściciela przez największy polski portal internetowy. Zwłaszcza wycena tej transakcji z jednej strony budzi uznanie, a z drugiej potwierdza stabilność i perspektywiczność modelu biznesowego, na którym oparte są portale.
Drugim wydarzeniem, które odbiło się szerokim echem, także w Polsce, był debiut giełdowy Facebooka. Ciekawe było jak euforia, która zapanowała w momencie debiutu, opada i jak stopniowo stygnie entuzjazm inwestorów, którzy zaczęli coraz bardziej powątpiewać w huraoptymistyczne prognozy wzrostu zysków i przychodów tego giganta w przyszłości. Miało to oczywiście przełożenie na wycenę akcji tej spółki, przez co inwestorzy nie zrealizowali zakładanych zysków. Fakt ten pokazał jednak, że nawet dla tak modnych ostatnio przedsięwzięć istnieje sufit i nawet będące na topie przedsięwzięcia międzynarodowe podlegają tym samym mechanizmom co inni gracze.
Trzecie, ostatnie wydarzenie o którym chciałbym napisać, to nieudany debiut na naszym rodzimym rynku portalu o2.pl. Mimo zachęcających wyników podanych w prospekcie emisyjnym, nie udało się uplasować tej oferty po zakładanej przez właścicieli cenie. Było to tym bardziej zaskakujące, że niewiele wcześniej właściciela zmienił portal Onet, przy cenie uznanej przez rynek jako satysfakcjonująca.
Niespodzianka:
Wysyp mniejszych inicjatyw internetowych, których biznesplany zostały napisane w okresie, w którym nikt jeszcze nie przewidywał drugiej fali kryzysu ogólnoświatowego. Swoją drogą jestem ciekaw, jak wiele z nich „dożyje” wieku dojrzałego i zacznie zarabiać prawdziwe pieniądze.
Rozczarowanie:
Po raz pierwszy od pęknięcia bańki internetowej spowolnienie dynamiki wzrostu rynku reklamy internetowej. To dość nowa sytuacja, która moim zdaniem zweryfikuje wiele biznesplanów i, mam nadzieję, przyspieszy proces konsolidacji tej branży.
Dlatego z jednej strony myślę, że można takie realia uznać za rozczarowującą, ale z drugiej mam nadzieję, że zadziałają one jak katalizator zmian, które muszą prędzej czy później nastąpić, aby po okresie spowolnienia rynek mógł się znowu dynamicznie rozwijać.
Michał Hejka, wiceprezes zarządu IDMnet
Wydarzenie:
Bez wątpienia najczęściej powtarzanym i odmienianym przez wszystkie przypadki słowem był „kryzys”. Odcisnął on wyraźne piętno na branży reklamowej i mimo, że zanotowany został wzrost wydatków na reklamę internetową, to jednak znacząco zmienił się sposób wydawania pieniędzy. Dlatego drugim słowem, jakie zaczęło padać coraz częściej i do którego zaczęto przykładać jeszcze większą wagę, niż w poprzednich latach, było słowo „skuteczność”
Niezależnie od tego wydarzeniami roku były bez wątpienia: jedna z największych akwizycji czyli przejęcie Onet przez Ringier Axel Springer; Euro 2012 – poza tym, że było historycznym wydarzeniem dla naszego kraju, z punktu widzenia branży reklamowej rozbudziło nadzieję na znaczące wzrosty wydatków reklamowych. Paradoksalnie, ze względu na wysoki „szum reklamowy” (clutter) i obawy reklamodawców z tym związane – aktywność większości została znacząco zmniejszona w tym okresie; ACTA – a właściwie kampania anty-ACTA, która pokazała siłę oraz zaangażowanie polskich internautów w walce o swoje prawa.
Niespodzianka:
Bezpośrednio w nawiązaniu do kampanii anty-ACTA niespodzianką i zaskoczeniem był poziom zaangażowania społeczności internautów. Niespodziankę – jak najbardziej pozytywną – stanowił fakt, że internauci ruszyli od swoich komputerów i przenieśli komunikację z dobrze im znanego świata online w offline’owe (żeby nie powiedzieć „uliczne”) realia. Odbiło się to echem nie tylko w Polsce, ale również na świecie. Dało do myślenia nie tylko obywatelom, ale również rządzącym, którzy dostali jasny sygnał, że nie da się wszystkiego „przepchnąć” i że pojawiła się realna a jednocześnie trudna do skontrolowania siła w postaci polskich internautów.
Tym bardziej zasadne wydaje się być przyznanie nagrody człowieka roku polskim internautom.
Rozczarowanie:
Tutaj spojrzałbym za ocean i wskazał emisję akcji Facebooka. Nastroje rozgrzane do czerwoności, wycena na astronomicznym poziomie, wielkie podkręcanie emocji i… debiut, a po nim lawinowa wyprzedaż akcji oraz spadek ich wartości.
Anna Gruszka, co-managing & strategic director Codemedia
Wydarzenie:
Rok obfitował w duże wydarzenia, kilka największych moim zdaniem to: protest internautów przeciwko ACTA, piłkarskie Euro 2012, niezbyt udany „performance” Facebooka na giełdzie oraz przejęcie Onetu przez Axel Springer.
Niespodzianka:
Zmiana prezesa PSL :-) Z punktu widzenia branży trochę szkoda, bo Waldemar Pawlak to bodaj największy ambasador Internetu i nowych technologii w gronie polityków, a nie jest wykluczone, że teraz na kilka lat zaszyje się w jakiejś „głuszy”, skąd o ambasadorowanie będzie ciężej.
Rozczarowanie:
Bardzo wtórne wybranie internautów „człowiekiem roku 2012” przez IAB – na ten pomysł wpadł Time już w 2006 roku. Może warto rozważyć zlikwidowanie tej kategorii co rok sprawiającej jurorom największą trudność, a honorować najbardziej zasłużone osoby „wyróżnieniami specjalnymi”, wtedy gdy pojawi się rzeczywiście dobry powód? Jedyne co broni ten tegoroczny wybór, to zryw w sprawie ACTA, ale trzeba by to było wtedy wyraźnie podkreślić, a poza tym na taki tytuł zasługuje ewentualnie grupka internautów najaktywniejszych, najbardziej zaangażowanych, a nie wszyscy.
Euro 2012, które niewątpliwie było jednym z wydarzeń roku, ale poza wszystkimi swoimi pozytywnymi stronami, miało też i te mniej jasne. I nie mówię tu nawet o tym, że chwilowo chyba nikt niestety nie wie „co robić ze stadionami” (by były rentowne). Raczej o tym, że branża spodziewała się, iż turniej bardzo pomoże rynkowi reklamowemu we wzroście, tymczasem w zasadzie nie pomógł w ogóle.
Artur Banach, CEO, NetSprint.pl
Wydarzenie:
Temat najważniejszego wydarzenia roku można rozpatrywać w kilku aspektach. Z perspektywy naszej firmy, która zarządza siecią reklamową Adkontekst, z pewnością takim wydarzeniem w branży było przekroczenie w I połowie 2012 roku po raz pierwszy granicy 1 mld PLN wydatków na reklamę online. Nadal największą dynamikę notuje SEM (w tym reklama kontekstowa) i dzieje się tak ze względu na fakt, że dla reklamodawców priorytetami na tę chwilę są zarówno efektywne modele rozliczeniowe, jak i skuteczne sposoby targetowania przekazu.
Z punktu widzenia zmian kapitałowych największe wydarzenie to sprzedaż Onetu do Ringer Axel Springer. Obecność tego podmiotu w Polsce może znacznie wpłynąć na kształt rynku.
Niespodzianka:
brak
Rozczarowanie:
Na polskim rynku wiele mówiło się o rozczarowaniu Euro 2012, które to wydarzenie zawiodło pokładane w nim przez całą branżę nadzieje na wzrost wydatków reklamowych. Na świecie z kolei spektakularne niepowodzenie, w tym wizerunkowe, odniósł Facebook, którego akcje tuż po debiucie giełdowym zanotowały duży spadek. Wydarzenie to zbiegło się z dyskusją o efektywności działań reklamowych na tym serwisie i znamiennym wycofaniem się General Motors z umieszczania tamże płatnych reklam. Jednocześnie Facebook w sposób widoczny szuka zysków ograniczając chociażby możliwości bezpłatnej promocji organizacji. Te wszystkie przesłanki sprawiają wrażenie, że pomimo nadal silnej pozycji gigant traci rozpęd i być może z czasem zagrożą mu inne podmioty, chociażby zapowiadany nowy MySpace.
Jacek Pasławski, prezes zarządu Novem Group:
Wydarzenie:
Dla mnie wydarzeniem roku było odrzucenie ACTA przez Parlament Europejski, po akcji bliżej niezidentyfikowanego środowiska. Zasięg i emocje jakie ta akcja wzbudzała i wreszcie jej ostateczne powodzenie, sprawiły, że konieczne będą zmiany sposobu w jaki myślą o rynku (i o konsumentach) właściciele praw do muzyki i filmów. Najwyższa pora pomyśleć o przejściu od modelu represyjnego w stronę nowych modeli dystrybucji, przystających do dzisiejszych czasów i używanych przez konsumentów technologii.
Niespodzianka:
Po dłuższym namyśle stwierdzam, że żadne branżowe wydarzenie w 2013 roku specjalnie mnie nie zaskoczyło.
Rozczarowanie:
Powolna, pozbawiona pomysłu migracja polskiej prasy i magazynów do nowego elektronicznego środowiska. Rozwój i powstawanie nowych tytułów odbywa się jakby z konieczności, a nie jako odpowiedź na wspaniałą szansę. Dobre wydania magazynów na tablety wykorzystujące ich możliwości to wciąż mniejszość polskich tytułów. Jeśli odpowiedzią na ten zarzut będzie niski zasięg, to odpowiem pytaniem – kto inny, jeśli nie wydawcy, powinien ten rynek budować?
