Mające formę wywiadu badanie Ośrodka Badań Opinii Adama Kowalskiego OBOAK zostało przeprowadzone w okresie Świąt Bożego Narodzenia 2014 wśród 350 dorosłych użytkowników telewizji w Polsce w wieku 18 do 85 lat.
Z badań wynika, że mimo rozbudowanych funkcji przewodnika po programach (EPG), a coraz częściej również internetowych funkcji Smart TV, statystyczny użytkownik telewizora najczęściej przełącza kanały za pośrednictwem przycisku góra/dół, reguluje głośność oraz włącza i wyłącza odbiornik czerwonym przyciskiem w górnej części pilota.
Tylko 15 proc. użytkowników korzysta z innych przycisków, a niespełna 2 proc. osób biorących udział w badaniu było w stanie określić, do czego służą wszystkie przyciski na ich pilocie.
– Współczesnemu telewidzowi oferowane są setki aplikacji interaktywnych, zaawansowanych funkcji, personalizowanych ustawień, które choć istotne z punktu widzenia dostawcy usług, bywają zbyt skomplikowane dla większości użytkowników – tłumaczy Gerald Wood, dyrektor zarządu ds. marketingu w ADB. – To, czy skorzystamy z danej funkcji, zależy od dwóch czynników: po pierwsze, czy dowiemy się o jej istnieniu, a po drugie, czy nauczymy się z niej korzystać – wyjaśnia Gerald Wood.
Wśród funkcji najczęściej używanych przez badanych znalazło się przeglądanie kanałów TV – 99 proc., czytanie opisów programów – 87 proc., korzystanie z programu TV – 64 proc., oglądanie filmów poprzez YouTube – 21 proc., a także korzystanie z funkcji oglądania filmów z portu USB oraz nagrań (usługa nagrywania – DVR) – 15 proc., obsługa bankowości mobilnej czy przeglądanie stron internetowych to nadal margines błędu – 4 proc. użytkowników biorących udział w badaniu.
Starsze pokolenie gubi się w technologiach
Ci, którzy pamiętają jeszcze telewizory bez pilota albo odbiorniki czarno-białe, co prawda dawno przyzwyczaili się już do nowszych technologii, ale dalej wykorzystują telewizor głównie do oglądania tradycyjnej telewizji. Dla nich podstawowym wyznacznikiem funkcjonalności telewizora pozostaje liczba i jakość kanałów. Funkcje Smart TV, nagrywania, wirtualnej wypożyczalni filmów VOD czy Multiroom/Multiscreen, a więc oglądania telewizji na różnych ekranach w ramach jednej sieci domowej, to nadal abstrakcja. Dlatego operatorzy telewizyjni prowadzą kampanie informacyjne i reklamowe, które mają zmieniać nasz sposób korzystania z TV.
Młodsze pokolenie użytkowników często podłącza do telewizora Xboxa, PlayStation czy komputer i w ogóle nie korzysta z zaawansowanych funkcji TV. Dla nich liczy się jakość obrazu, szybkość reakcji matrycy i dźwięk.
Ergonomia nawigacji – trudniej niż w Internecie
Od lat podstawowym wyzwaniem twórców oprogramowania dla telewizji cyfrowej, zwłaszcza tych odpowiedzialnych za interface użytkownika, pozostaje nie tylko estetyka, ale i ergonomia, łatwość czy przewidywalność poruszania się po menu i korzystania ze wszystkich funkcji naszych odbiorników i dekoderów. Pilot nie jest narzędziem wymyślonym do nawigacji po Internecie, wyszukiwania filmów na YouTube, wyłączania reklam czy wpisywania haseł do wyszukiwania w Google’u. Jest jednak zwykle tym urządzeniem, które jest z nami na fotelu, i coraz częściej wykorzystujemy go do aktywnego poszukiwania, przeglądania treści w Internecie.
– Ergonomia i prostota nawigacji w funkcjach TV to absolutny priorytet przy planowaniu architektury interface’ów użytkownika – mówi Wojciech Doganowski, vice-prezes ds. nowych inicjatyw w ADB. – Również tu liczy się pierwsze wrażenie i jeśli użytkownik nie domyśli się, jak ma skorzystać z danej funkcji, to prawdopodobnie już do niej nie wróci – tłumaczy Doganowski.
Rozbudowane instrukcje obsługi są skomplikowane i mało czytelne. Zwykle korzystamy z nich w celu podłączenia sprzętu do Internetu, prądu, sygnału nadawcy, zamontowania na stojaku czy ścianie. Potem odkładamy je do szuflady i o nich zapominamy. Standardowa instrukcja obsługi nowoczesnego telewizora nie ma już kilkudziesięciu stron, lecz kilkaset. Jej przeczytanie w całości nie ma sensu, ponieważ nie zapamiętamy większości funkcji czy sposobu ich ustawiania. Pozostaje odkrywanie intuicyjne.
Telewizja cyfrowa rozwija się szybciej, niż większość z nas może ją zrozumieć i wykorzystać, a coraz większym wyzwaniem we wprowadzaniu jej nowych funkcjonalności nie jest już sama technika, procesory, twarde dyski czy nawet połączenie z Internetem, lecz prostota obsługi. Siedem przycisków najczęściej używanych podczas obsługi telewizora to dla inżynierów prawdziwe wyzwanie.
