Bardzo często określenia historii kredytowej, BIKu i scoringu pojawiają się w komentarzach klientów i doradców, jako przyczyna negatywnego rozpatrzenia wniosku kredytowego. Co oznaczają te terminy i jaki mają wpływ na ostateczną decyzję kredytową?
Historia kredytowa
Bank, w którym zdecydowaliśmy się złożyć wniosek kredytowy, chce poznać naszą przeszłość i mieć potwierdzenie,
że jesteśmy w stanie terminowo spłacić zaciągniętą pożyczkę. Wiele na ten temat mówi historia współpracy z innymi bankami, czyli sposób w jaki potencjalny klient spłacał swoje dotychczasowe zobowiązania. Jeśli raty były spłacane
w terminie, nasza wiarygodność w oczach banku jest bardzo wysoka.
Opóźnienia w spłacie, czy tzw. „poślizgi” w spłatach rat – nie tylko zwykłych kredytów gotówkowych, lecz także zakupów na raty, kart kredytowych czy zobowiązań, w stosunku do których klient był tylko poręczycielem – są ostrzegawczym sygnałem dla banku, że w spłacie nowego kredytu mogą pojawić się problemy. Pojedyncze zdarzenia nie zawsze mają wpływ na ostateczną decyzję banku, ale powtarzalność takich sytuacji nie ułatwi nam otrzymania nowego kredytu na dobrych warunkach.
BIK
Biuro Informacji Kredytowej oraz szereg pokrewnych instytucji – BIG (Biuro Informacji Gospodarczej) czy MIG BR (Międzybankowa Informacja Gospodarcza – Bankowy Rejestr) – to platformy, dzięki którym bank otrzymuje pełną historię spłaty zobowiązań przez klienta.
Bank dzięki tej platformie otrzymuje również pełną weryfikację podejmowanych przez klienta spłat – czyli w jaki sposób spłacamy swoje kredyty w innych bankach czy instytucjach pozabankowych. Instytucje te gromadzą dane nie tylko aktualnie posiadanych zobowiązań (więc warto dokładnie podać wszystkie
we wniosku kredytowym) ale również tych, których spłatę zakończyliśmy.
BIK przechowuje nasze dane przez okres pięciu lat od daty rozwiązania umowy. Dane te, często niekorzystne dla klienta, mogą zostać usunięte z bazy na wniosek klienta, o ile zobowiązanie spłacane było terminowo. Usunięcie tych danych, w sytuacji gdy opóźnialiśmy spłatę raty kredytowej zależy od banku, który zgłosił klienta do bazy. Samo zamknięcie kredytu, który był spłacany nieterminowo, nie rozwiązuje problemu historii kredytowej i wpisu w BIK, który widnieć tam może przez kolejne pięć lat.
Scoring
Scoring służy do oceny jakościowej klienta. Ocena ta dokonywana jest przez system bankowy, który poszczególnym cechom klienta – wiek, staż pracy, stan cywilny czy wykształcenie – przypisuje odpowiednią ilość punktów. Uzyskanie kredytu możliwe jest tylko w sytuacji, gdy osiągniemy próg minimalny – punktacja poszczególnych cech klienta jest jednak objęta tajemnicą banku.
Analiza wydawanych decyzji kredytowych sugeruje, że lepsze warunki kredytu uzyskują klienci z dłuższym stażem pracy czy wyższym wykształceniem. Każdy bank posiada system scoringowy skonstruowany w sposób niezależny, więc odmowa jednej instytucji nie jest równoznaczna z odmową innych, dostępnych na rynku, banków.
Ubiegając się o kredyt hipoteczny czy gotówkowy, warto skorzystać z usług profesjonalnego doradcy, któremu rzetelnie przedstawimy swoją aktualną sytuację, jak i przeszłość kredytową. Na podstawie wszystkich zebranych informacji, doradca będzie mógł doradzić wybór odpowiedniego w danej sytuacji banku i wskazać możliwości poprawy swojej historii kredytowej.
Anna Krzyżewska, ekspert Open Finance SA
