Video jako nowa forma komunikacji?

Dużo więcej niż telewizja

W 1979 roku wyszła w Wielkiej Brytanii płyta The Age of Plastic zespołu Buggles. Jeden z utworów, zatytułowany Video Killed the Radio Star zwiastował erę nowej kultury, w której radio jako medium przegrywa z telewizją, a muzyka - jak się później miało okazać - staje się czasem jedynie dodatkiem do kreacji teledysku. W 2006 roku w serwisie YouTube udostępniono nagranie kawałka Internet Killed The Video Star, którego tytuł nawiązywał do piosenki zespołu Buggles. Materiał obejrzały do tej pory ponad 2 miliony osób. Tym razem jednak autorzy piosenki nawet się nie znali. Sklecony naprędce zespół ClipBandits był wynikiem współpracy między kilkoma internautami. Połączyli oni ze sobą istniejące już na YouTube własne nagrania video i odtwarzając je w czasie rzeczywistym - w ten sposób na żywo stworzyli zupełnie nowy kawałek. Eksperymentem zainteresowały się m.in. ABC News i autorzy programu Good Morning America. Projekt pokazał wyraźnie, że internetowe video ma całkowicie inny potencjał od treści dostępnych w tradycyjnej telewizji.

Internetowe video staje się coraz bardziej popularne, a jego formy ewoluują. Olbrzymim krokiem w tym rozwoju było stworzenie koncepcji playera odtwarzającego video w technologii flash. Pozwoliło to na wygodne oglądanie zagnieżdżonych w kodzie HTML multimedialnych plików. Zwiększenie dostępu do urządzeń rejestrujących klipy video (telefony komórkowe, kamery internetowe, aparaty i kamery cyfrowe) umożliwiło milionom ludzi tworzenie własnych amatorskich nagrań. Przejęcie YouTube przez Google w 2006 roku i rozwój tej platformy dało przestrzeń, w której rozwijała się społeczność twórców video. Internetowe video stało się w tym przypadku nie tylko nową formą wyrazu, ale także medium, w którym rodziły się i gasły internetowe gwiazdy, alternatywne wobec telewizyjnego mainstreamu. Casus Krzysztofa Kononowicza, internetowego kandydata na prezydenta Białegostoku w 2006 jest w tym kontekście niezwykle wymowny.

Potencjał internetowego video dostrzegli również marketerzy, którzy inspirowali prace nad innowacyjnymi formami prezentacji swoich produktów i promocji swoich marek. Samsung w jednej ze swoich najnowszych kreacji wykorzystał tradycyjny hipertekst, łącząc ze sobą w interaktywnej fabule zestaw kilku leksji w formie publikowanych na YouTube filmików. Funkcjonalność pozwalającą na personalizację przekazu video wykorzystano w kreacji promującej składankę piosenek Boba Dylana. Na stworzonej specjalnie stronie użytkownik przygotować może własną video-kartkę, którą wysyła się mailem do znajomych.

Odpowiednio przygotowane i zmontowane sceny video pozwalają na stworzenie interaktywnych kreacji takich jak ta dostępna na stronie www.splatthemat.com. Internauta wybierając odpowiednie opcje obserwować może różne reakcje bohaterki klipu. Daje to złudzenie wpływu na fabułę oglądanego filmu. Ten prosty schemat rozbudować można aż do skomplikowanego systemu, dającego internaucie możliwość kompilacji własnego filmu ze wcześniej zdefiniowanych scen. Tego typu kreacja dostępna jest na stronie www.hsgadv.com/tv/, gdzie użytkownik buduje własną wersję reklamy nieistniejącego leku.

Osobnym kierunkiem w rozwoju internetowego video są video avatary. Odpowiednie zmontowanie przygotowanych wcześniej wypowiedzi i zainstalowanie ich w mechanizmie serwisu pozwala na stworzenie interaktywnej postaci, która nie tylko w atrakcyjny sposób prezentuje określone treści, ale może także reagować na polecenia użytkownika i wciągać go w promocyjną grę (zob. adprofes.pl).

Nowe formy komunikacji?

Warto spojrzeć na YouTube jako na przestrzeń komunikacji między internautami. Ponad zwykłą funkcjonalnością publikowania materiałów video użytkownicy YouTube mogą odpowiadać na oglądane przez siebie klipy, wysyłając własne produkcje. Dodać do tego można ogromną ilość kompilacji, przeróbek czy parodii. Podstawy edycji video, na które pozwala wiele darmowych programów, w zupełności wystarczają do tworzenia krótkich amatorskich filmików. Statyczna, prezentacyjna funkcja klipów video zostaje w takiej sytuacji uzupełniona przez olbrzymi potencjał komunikacyjny. Klip video staje się wypowiedzią, a w niektórych przypadkach zastępuje nawet tradycyjny, tekstowy komentarz.

Publikowane do tej pory w formie hipertekstowej artykuły w prasie internetowej zyskują formę multimedialną. Rozwiązania stosowane przez wiele serwisów hostujących klipy video, pozwalające na zagnieżdżanie ich na dowolnych stronach WWW zwiększają potencjał promocyjny i zasięg przekazu. Szybkość rozprzestrzeniania się internetowych filmów wirusowych pokazuje, że odpowiednia treść jest w stanie zdobyć olbrzymią popularność, mimo że do jej promocji nie zastosowano żadnych nadzwyczajnych środków. Na rozwój internetowego video wpłynąć mogą również przygotowywane już funkcjonalności, które umożliwiają przeszukiwanie klipów, tak jak tradycyjne wyszukiwarki przeszukują zasoby hipertekstowych stron WWW.

Przenikanie się mediów

Projektem, który wyznacza zupełnie nowy kierunek internetowego video jest projekt promujący Ikeę, który jeszcze do nie dawna aktywny był na stronie www.warte-bis-september.de. Wykorzystując schemat internetowego BigBrothera autorzy projektu przez 24 godziny transmitowali obraz video z pokoju, zamieszkiwanego przez dwie osoby. Z niecierpliwością oczekiwały one na najnowszy katalog Ikea, który pozwoliłby im na urządzenie mieszkania. Funkcjonalność tej kreacji uniemożliwiała głębszą interakcję - widz wybierać mógł jedynie pomiędzy jedną z dwóch kamer nagrywających obraz z mieszkania. Jednak poza stroną autorzy udostępnili możliwość komunikowania się z obserwowanymi ludźmi za pomocą Twittera, a nawet telefonu! Forma video została tutaj uzupełniona innymi kanałami komunikacji. W tym projekcie różne formy komunikacji (transmisja video, mikroblogging, telefon, poczta elektroniczna) przenikają się wzajemnie i uzupełniają.

W tak krótkim tekście trudno opisać wszystkie interesujące kreacje video, które stanowić mogą inspirację do tworzenia innowacyjnych projektów reklamowych w Sieci. Naszkicowane tu przykłady pozwalają jednak dostrzec, jak ogromny potencjał niesie ze sobą internetowe video. Czy to przełom podobny do zastosowania hipertekstu na stronach WWW? Przykład projektu ClipBandits i popkulturowa popularność internetowych gwiazd z YouTube pokazują, że video wpłynęło na rozwinięcie się nowych modeli komunikacji w internecie. Atrakcyjność ruchomego obrazu, którym już na początku XX wieku urzekało kino, a potem telewizja, nie znika. Internet ją zwielokrotnia, umożliwiając interakcję i personalizację oraz udostępniając środowiska internetowych społeczności, które twórczo (User Generated Video) korzystają z potencjału video.

Artykuł pochodzi z serwisu Think-a-Head wydawanego przez agencję Heureka.