Tytułowy mentalista to Patrick Jane (w tej roli nominowany do nagrody Emmy 2009 Simon Baker) – jeden z najcenniejszych pracowników Kalifornijskiego Biura Śledczego, mistrz dedukcji i spostrzegawczości.
Wcześniej udawał on medium wykorzystując naiwność innych ludzi. Jednak gdy seryjny morderca Red John zabił jego żonę i córkę postanowił porzucić dotychczasowy zawód i pomagać policji.
Scenarzystą „Mentalisty” jest Bruno Heller – współtwórca m.in. serialu „Rzym”.
