12 grudnia
W dzień poprzedzający 30. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, o godz. 20.25 TVP1 zaprosi widzów na piątą już edycję „Wielkiego Testu z Historii”. Tym razem jego tematem będzie polska droga do wolności 1980-1989.
Po Wielkim Teście z Historii o godz. 22.10 Jedynka pokaże koncert „Szukamy stajenki – kolędy i pastorałki Jacka Kaczmarskiego”. Jest to retransmisja koncertu z okazji trzydziestej rocznicy wprowadzenia stanu wojennego zorganizowanego przez Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku.
Wystąpią w nim artyści sceny polskiej, m.in. Michał Urbaniak, Jacek Wójcicki, Mariusz Lubomski, Leszek Żurek, Janusz Radek, Kasia Kowalska, Mika Urbaniak, Halina Młynkowa, Kwartet Pro Forma. Kierownikiem muzycznym i autorem aranżacji jest Dariusz Łapiński, syn Zbigniewa Łapińskiego, kompozytora, który przez wiele lat współpracował z Jackiem Kaczmarskim. W koncercie, oprócz kolęd, użyte zostaną świadectwa Polaków, którzy przeżyli stan wojenny. Całość koncertu zilustrujemy materiałami archiwalnymi z tamtego okresu.
O godz 23.00 TVP1 pokaże film „Śmierć jak kromka chleba” – filmowy zapis pacyfikacji kopalni Wujek – najtragiczniejszego epizodu stanu wojennego. Kazimierz Kutz z wielką dbałością o szczegóły zrealizował patetyczny fresk o tamtych dramatycznych wydarzeniach. Jego film, o niekwestionowanej wartości artystycznej, jest też hołdem dla odwagi i determinacji górników, którzy nie zawahali się oddać życia za ideały Sierpnia.
13 grudnia
O godz. 15.20 TVP1 pokaże „Pamiętny pierwszy zjazd. Wolne media na start” – odcinek cyklu filmów poświęconych I Zjazdowi Delegatów NSZZ „Solidarność” w roku 1981 w hali Oliwia w Gdańsku. Film przybliża atmosferę, która towarzyszyła powstaniu niezależnych od państwowego reżimu środków przekazu: telewizji „Solidarność” – poprzedniczki Video Studio Gdańsk, gazety zjazdowej „Głos Wolny”, „Biuletynu Zjazdowego” oraz angielskojęzycznego „Congress Post”, jak również Radiowej Agencji „Solidarności”.
To te media relacjonowały – po raz pierwszy w powojennej historii Polski – przebieg przełomowych dla związku i kraju wydarzeń, mających miejsce na zjeździe: pierwsze demokratyczne wybory w powojennej Polsce, narodziny samorządności i debatę o przyszłym kształcie ustrojowym wolnego państwa.
W filmie udział biorą bohaterowie – uczestnicy Zjazdu i obserwatorzy wydarzeń sprzed 30 lat oraz historycy. Obszerna dokumentacja filmowa z archiwum Video Studio Gdańsk, jak również archiwa osobiste i zbiory IPN oraz komentarz Mirosława Baki, który wystąpi w roli narratora – przewodnika tworzą konstrukcję filmu.
O godz. 20.25 widzowie obejrzą „Ostatni prom” w reżyserii Waldemara Krzystka. Film jest próbą pokazania stanu umysłu Polaków w grudniu 1981 roku. 12 grudnia 1981 roku ze Świnoujścia wypływa prom do Hamburga. Na jego pokładzie znajduje się grupa Polaków, którzy płyną do lepszego świata. Nauczyciel Marek Ziarno wyrusza za granicę z poufną misją władz Solidarności.
O godz. 22.00 w TVP1 będzie można zobaczyć film Aliny Mrowińskiej „Obława” – dokument o stanie wojennym widzianym z perspektywy internowanych oraz ich najbliższych. Bohaterami filmu będą działacze ówczesnej opozycji, którzy zostali osadzeni w ośrodku wojskowym w Jaworzu, położonym na terenie poligonu drawskiego. Znaleźli się tam, m.in.: prezydent Bronisław Komorowski, premier Tadeusz Mazowiecki, prof. Władysław Bartoszewski, Stefan Niesiołowski, Grzegorz Boguta, Waldemar Kuczyński, Maciej Rayzacher. Po prawie trzydziestu latach znowu przyjadą do Jaworza i przypomną wydarzenia z tamtych miesięcy internowania. Swoją historię opowiedzą także ich żony, które zostały po drugiej stronie muru i musiały zmagać się z codziennością stanu wojennego.
17 grudnia
O godz. 22.35 TVP1 pokaże nagrany dzień wcześniej „Koncert z okazji 30. rocznicy tragedii w Kopalni Wujek”, który stanowić będzie centralna część obchodów 30. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego i wydarzeń grudnia 1981 roku. Umiejscowienie widowiska w historycznej scenerii pod kopalnią wujek ma znaczenie symboliczne. Organizatorem jest Społeczny Komitet Pamięci Poległych 16 Grudnia 1981 r.
Przesłaniem widowiska z udziałem m.in. Kingi Preis, Ryszarda Rynkowskiego, Olgierda Łukaszewicza, Munika Staszczyka, Pawła Kukiza, Janusza Iwańskiego zespołów Luxtorpeda i De Press jest przypomnienie wydarzeń z lat 1980 – 1983, i ich bohaterów na tle historycznym.
