Dlaczego Nagrodę Mediów Publicznych „Cogito” zdobyła książka”Czarny ogród” Małgorzaty Szejnert?
Julia Hartwig*: To książka, która podnosi znaczenie tego konkursu. Jest ważna tematycznie i stanowi wynik ogromnej dokumentacji, która została doprowadzona do bardzo dobrej czytelności – „Czarny ogród” jest pięknie napisany i lekko się go czyta. Werdykt był bliski jednomyślności.
Na poniedziałkowej gali wręczenia nagród powiedziała pani, że jedynym kryterium oceny różnych gatunkowo książek była doskonałość dzieła. Do finałowej siódemki nie trafił jednak żaden pisarz młodego pokolenia. Młodzi nie potrafią pisać?
– Słyszę takie opinie, ale myślę że to za wcześnie postawione pytania. Młoda literatura była przecież odznaczana w konkursie Nike – Kuczok, Masłowska. Jeśli ostatnio pojawiłoby się coś wybitnego, z pewnością byłoby zauważone. Jest teraz dużo nagród w Polsce – aż się chce kogoś znaleźć, żeby go nagrodzić.
Bywa pani jurorką, ale przede wszystkim jest pani poetką. Co jest dla pani najważniejsze w literaturze?
– Moja ciekawość idzie w tym kierunku, by wyszukiwać książki, które są eseistyką literacką i które poetycko stoją wysoko, ale kocham także dobrą prozę. W tym konkursie bynajmniej nie dałam się ponieść własnemu temperamentowi, tylko uznałam, że istotnie „Czarny ogród” jest godny nagrody.
Za dwa tygodnie mamy rozdanie Nike. Czy to nagrody konkurencyjne?
– Absolutnie tak nie myślę, nawet mi to do głowy nie przychodzi. Moja sympatia dla Nike jest tak duża, że gdybym tak myślała, to pewnie bym się wahała przystąpić do jury nowej nagrody. Myślę, że wszelkie nowe nagrody są bardzo pożądane – Nagroda Mediów Publicznych tym bardziej, że mogłaby się stać symboliczna, świadcząca o tym, że media nie uciekają od dobrej literatury. A jeśli chcą ją nagradzać, to może będą ją także promować na swoich antenach.
Trzy książki – Małgorzaty Szejnert, Piotra Matywieckiego i Olgi Tokarczuk – były nominowane jednocześnie do nagród Nike i Cogito. Czy to najlepsze polskie książki ubiegłego roku?
– To można różnie interpretować: że nie ma tych dobrych książek tak dużo, wobec tego te same wchodzą do kilku konkursów, albo odwrotnie – że są tak dobre, że wchodzą do tych konkursów. Tak czy inaczej, świadczy to na korzyść tych książek.
Czy nagroda wyższa finansowo jest bardziej prestiżowa?
– Wysokość nagrody jest dla nagrodzonego bardzo ważna, ale ta ważność nie odgrywa jednak zasadniczej roli. Bez względu na wysokość honorarium jury i tu, i tam jest nastawione na to, by wybrać najlepszą książkę. Nie ma powodu, żeby szczególnie podkreślać wysokość nagrody, choć można pozazdrościć hojności mecenasów.
Ojcami założycielami nagrody muzycznej Opus i literackiej Cogito są prezesowie TVP Andrzej Urbański i Polskiego Radia Krzysztof Czabański, kojarzeni z PiS. Ustanowili te nagrody, kiedy powszechnie zarzucano im nierealizowanie misji publicznej. Wiele osób uznało to za listek figowy. Czy to nie położy się cieniem na nagrodzie?
– Mieliśmy tę świadomość, ale trzeba spojrzeć na to od jak najlepszej strony. Skład jury stanowi gwarancję bezstronnej oceny i poszanowania wartości artystycznych. Myślę, że w przypadku nagrody Cogito jesteśmy na dobrej drodze i że w następnych latach będzie ona kontynuowana.
* poetka, przewodnicząca jury Nagrody Mediów Publicznych „Cogito”
Więcej na http://www.wyborcza.pl
