A sklepy internetowe liczą straty i odgrażają się, że przestaną z usług Poczty korzystać.
Joanna Gęsicka, właścicielka niewielkiego sklepu internetowego Decolada.pl z przedmiotami do dekoracji wnętrz, na Pocztę Polską jest wściekła. Już od dwóch lat znaczonych zgubionymi przesyłkami. Wściekłość pani Joanny osiągnęła apogeum we wtorek, kiedy pocztowcy zastrajkowali. – Codziennie przychodzi do mnie 20-50 zamówień. We wtorek nie przyszło ani jedno, bo klienci przestraszyli się strajku. W środę przyszły dwa, kiedy dałam informację, że mój urząd pocztowy działa – mówi właścicielka sklepu.
Strajk może pokrzyżować szyki nie tylko pani Joannie, ale również kilku milionom handlujących na aukcjach internetowych. Na razie Patryk Tryzubiak, rzecznik Allegro.pl, zapewnia, że liczba aukcji się nie zmniejsza. – Użytkownicy wiedzą, jak sobie radzić. Wybierają np. odbiór osobisty towaru lub firmy kurierskie – mówi. Wielu handlujących, z którymi rozmawiała Gazeta, twierdzi jednak, że do wyjaśnienia się sytuacji Poczty, wstrzymuje się z zakupami.
Drobne e-sklepy mają problem, bo zwykle nie stać ich jeszcze na podpisanie umów o stałej współpracy z firmami kurierskimi. A e-commerce w Polsce to głównie młody rynek – z raportu serwisów Sklepy24.pl i InternetStandard wynika, że połowa e-sklepów istnieje w sieci krócej niż dwa lata, a ponad 60 proc. jest obsługiwanych przez jedną lub dwie osoby. Te małe rodzinne przedsiębiorstwa de facto skazane są na Pocztę Polską. – Dla nich cały ten bałagan może być dramatem – mówi Piotr Jarosz, specjalista od rynku e-commerce i właściciel serwisu o e-handlu Sklepy24.pl.
Pocztowcy rozdrażnili już e-handlowców i ich klientów w 2006 r. – rozpoczęli strajki w listopadzie, czyli w okresie przedświątecznym. Gorzej wybrać nie mogli – to czas żniw dla e-handlu, ludzie zamawiają prezenty. – Teraz branża internetowa będzie miała jeszcze jeden powód, by jak najszybciej odciąć się całkiem od usług Poczty. Jest ona postrzegana jako niesolidny partner, który może zepsuć dobre imię sklepu. Przecież dla klientów internetowych szybka i terminowa dostawa towaru to kluczowa sprawa przy zakupach – mówi Piotr Jarosz. A klienci zwykle nie chcą zagłębiać się w niuanse i rozważać, kto nawalił. Kupują towar w sklepie i od niego wymagają, by transakcja przebiegła bezproblemowo.
Dlatego duże sklepy internetowe coraz częściej w ogóle rezygnują z dostaw przez pocztę. Jedne z największych e-sklepów Agito.pl już dziś wysyła pocztą tylko przesyłki drobne, o małej wartości (do 200 zł). – Wychodzi od nas w ten sposób tylko 10 proc. paczek, resztę biorą kurierzy – mówi Tomasz Sypuła, szef Agito.pl. – Rozważaliśmy, czy w ogóle nie zlikwidować tej opcji. Ale możliwość odbioru wieczorami przesyłki z urzędu pocztowego to ważna rzecz dla klientów z mniejszych miejscowości – mówi Sypuła.
Rynek handlu internetowego błyskawicznie rośnie. Jak wynika z danych GUS, w 2007 r. towary i usługi kupowało lub zamawiało przez internet w Polsce blisko 5 mln osób – o prawie milion więcej niż rok wcześniej. Raport Sklepy24.pl i InternetStandard.pl szacuje, że cały krajowy rynek detalicznego e-commerce (czyli wartość transakcji w e-sklepach i na aukcjach) osiągnął w ub. roku wartość 8,1 mld zł. Obroty największych sklepów sięgają kilkudziesięciu milionów złotych (potrafią nawet przekraczać 100 mln zł). – Spośród ponad 2,5 tys. sklepów internetowych wyróżnia się już grupa przedsiębiorstw wystarczająco dużych, by zadebiutować na giełdzie – oceniają specjaliści firmy analitycznej PMR. Szacują, że wartość sprzedaży detalicznej online zwiększa się w Polsce w tempie ponad 60 proc. rocznie.
I prędko nie wyhamuje. Prognozy dalszego wzrostu e-handlu znajdują potwierdzenie na rynkach zachodnich, bardziej dojrzałych niż polski. Francuska instytucja finansowa Cetelem szacuje, że w 2010 r. europejski rynek e-commerce będzie stanowił 15 proc., a pięć lat później nawet 25 proc. całego handlu na Starym Kontynencie. Całą tę masę towaru ktoś będzie musiał dostarczyć klientom.
Paradoksalnie, Poczta zraża do siebie handel internetowy w chwili, gdy jej konkurencja właśnie postanowiła o ten rosnący rynek walczyć. – W ostatnim roku firmy kurierskie nareszcie dostrzegły, jak dużą mają szansę na zyski z obsługi e-handlu. Zaczął się tym mocno interesować się nawet taki potentat jak UPS. Kolporter zapowiada, że stworzy system dostaw, dzięki któremu zdominuje w kraju obsługę sprzedaży internetowej – mówi Piotr Jarosz.
InPost w czwartym kwartale chce uruchomić specjalną usługę na potrzeby e-handlu i jego klientów. Na razie nie zdradza szczegółów. Według prezesa spółki Rafała Brzoski będzie to inwestycja rzędu dziesiątków milionów złotych. Czy chodzi o doręczanie przesyłek popołudniami i w godzinach określonych przez klientów? – To dobry trop – przyznaje prezes InPostu.
Poczta oddaje pole konkurencji raz za razem. Najpierw dostała wycisk od firm kurierskich. Poczta – niegdyś potentat – teraz jest na tym rynku pariasem z kilkuprocentowym udziałem. Strajk w 2006 r. zniszczył jej pozycję na rynku druków bezadresowych – np. ulotek reklamowych, które tonami wysyłają sieci handlowe. Z wysyłania rachunków za pośrednictwem monopolisty wycofały się wtedy częściowo firmy energetyczne oraz sieci komórkowe. Przychody Poczty spadły o 50 mln zł.
Joanna Gęsicka z Decolady chętnie by Pocztę pozwała o odszkodowania. Jeśli strajk potrwa kilka tygodni, jej sklep straci ok. 15 tys. zł – dla małej firmy to tragedia. Niestety, zdobycie odszkodowań łatwe nie jest. Owszem, jak przyznaje radca prawny Gerard Woźniak z kancelarii Gardocki i Partnerzy, istnieje możliwość dochodzenia roszczeń, a operator pocztowy nie może odmówić przyjęcia przesyłki, np. listu (poza drobnymi wyjątkami wynikającymi z ustawy). W praktyce, jeśli nawet uda się wyrwać od Poczty w trybie reklamacji jakieś odszkodowanie, będzie ono niskie. Po większe trzeba iść do sądu i wikłać się w długi, kosztowny proces.
Jak twierdzi Poczta, na razie żadne żądania o odszkodowania nie wpłynęły. – Możemy tylko przeprosić i poprosić o wyrozumiałość. Wiemy, że zwłaszcza dla małego biznesu jest to ciężka próba – mówi rzecznik Poczty Zbigniew Baranowski. Czy państwowy monopolista boi się, że w wyniku strajku straci klientów? – Jak dotąd nie dotarły do nas takie sygnały. Ale żyjemy w konkurencyjnym świecie i takie sytuacje na dłuższą metę są dla firmy bardzo niebezpieczne – przyznaje rzecznik.
Więcej na http://www.gazeta.pl/
