Bartosz Drozdowski, dyrektor zarządzający ARBOinteractive Polska
WYDARZENIE:
Oprócz opisywanego już szeroko internetu jako medium reklamowego nr 1 w UK, wydarzeniem 2009 r. jest niewątpliwie kryzys. Po latach szalonego wzrostu oraz przede wszystkim przekonania, iż każdy kolejny rok może być tylko dwucyfrowo wzrostowy, większość graczy na rynku była zmuszony do rewizji swojej strategii. Ponadto cieszę się, że branża tam, gdzie mam przyjemność się z nią stykać, odrobiła pracę domową i w większości przypadków nabrała pokory.
NIESPODZIANKA:
Przede wszystkim – wzrost popularności Facebooka w Polsce, który od dłuższego czasu jest na ustach wszystkich marketerów. Patrząc na historię polskiego internetu, gdzie w większości kategorii liderem jest polski podmiot, Facebook obok Google może stać się nr 1 w społecznościach.
Ponadto niespodzianką jest dla mnie rozdrobnienie rynku i powstanie szeregu nowych podmiotów zajmujących się sprzedażą reklamy online. Mam tu na myśli zatarcie granicy miedzy wydawcą sprzedającym wyłącznie własną powierzchnie reklamowa i tylko przez własne biuro reklamy a siecią będącą reprezentantem wielu wydawców. Pojawiło się także multum sieci niszowych w kategoriach tematycznych lub produktowych. Tylko w tym roku ujrzały światło dzienne: BAN, o2 z AdRakieta i MTV, Fotka ze Społeczności.pl, MobiAds, Clipnet i wiele innych. Zasadność tych projektów na pewno zweryfikuje rynek w ciekawie zapowiadającym się roku 2010.
ROZCZAROWANIE:
Pomimo wzrostu i dojrzałości polskiego internetu jako medium, ciągle wiodącą rolę odgrywa telewizja, dosłownie za wszelka cenę. Może za rok, dwa, trzy…
Anna Kaczmarska, dyrektor zarządzająca IDMnet
WYDARZENIE:
Nie widzę jednego wydarzenia, które zasługuję na szczególne wyróżnienie w 2009 roku. Na pewno warto podkreślić, że w tym roku, pomimo kryzysu, internet jeszcze mocniej ugruntował swoją pozycję na rynku reklamy i, jako jedyne medium, nie odnotował spadku nakładów. Wartość polskiego rynku reklamy online osiągnęła w pierwszym półroczu 2009 roku 658 milionów złotych (wg badań PricewaterhouseCoopers oraz IAB Polska). Kryzys gospodarczy, który doprowadził do spadków w skali całego polskiego rynku reklamy (szczególnie w tradycyjnych kanałach, takich jak telewizja, czy prasa) w najmniejszym stopniu dotknął sektor reklamy internetowej. Choć dynamika wzrostów na poziomie kilkudziesięciu procent rocznie, w tym roku nie została powtórzona, internet nadal pozostaje w ofensywie, osiągając kilkunastoprocentowy wzrost w bardzo trudnym okresie.
Kryzysowy rok 2009 to również rok, w którym branża internetowa wyraźnie odpowiedziała na potrzeby marketerów. Nastąpił bardzo dynamiczny rozwój Performance Marketingu, czyli kampanii rozlicznych w modelu na efekt. Widać to po ilości podmiotów, jakie utworzyło się ostatnio na rynku, które specjalizują się w tym modelu, ale również w ilości kampanii. W bieżącym roku byliśmy też świadkami aliansów firm, na co dzień konkurujących ze sobą, i powstania 2 pakietów zasięgowych Adrakieta – Grupy O2 i sieci IDMnet i konkurencyjnego E-Drapacza Adnetu i ARBOmedia.
NIESPODZIANKA:
Niespodzianką w tym roku był dla mnie rozwój serwisu Facebook, który długo nie znajdował uznania wśród polskich internautów. Teraz stanowi dużą konkurencję dla rodzimych serwisów. Użytkownicy Facebooka to wytrawni internauci, bardzo świadomi tego medium i otwarci na wymianę informacji w bardziej globalnej społeczności. Ciekawa jestem jak ten serwis będzie rozwijał się w przyszłym roku i jaki wpływ będzie miał na nasz rynek.
ROZCZAROWANIE:
Rozczarowała mnie przede wszystkim polityka cenowa i rabatowa. Mimo rosnącego znaczenia i dobrego radzenia sobie w czasie kryzysu, internet, jako najmłodsze medium, nie oparł się pokusie wojny cenowej. Pozyskanie klienta na pewno jest trudniejsze w okresie kryzysu, ale rywalizacja cenowa, dla żadnego Wydawcy czy firmy internetowej nie jest najlepszym rozwiązaniem na przetrwanie kryzysu, który się w końcu skończy, a nam będzie trudno wrócić do wyższych cen.
Kolejna sprawa to realizowanie kampanii wizerunkowych w modelu emisji za efekt. Marketerzy chcą realizować kampanie brandingowe i sprzedażowe jednocześnie, biorąc pod uwagę choćby wskaźniki efektywności, oba modele różnią się od siebie. Swoją drogą brakuje jasnych, wspólnych na rynku wytycznych do tworzenia kreacji i realizacji kampanii rozliczanych za efekt. Warto też zauważyć, że dawno nie pojawiła się nowa forma reklamowa powszechnie stosowana, wykorzystywana w brandingu.
Rozczarowała mnie również nadal słaba pozycja w wydatkach reklamowych form wideo. Mały procent reklamodawców, inwestujących w kampanie telewizyjne, realizuje takie kampanie w internecie. Oczywiście wideo ma duży potencjał i będzie się rozwijać w raz z rozwojem infrastruktury w kolejnych latach.
Marcin Olszewski, managing director V2Media
WYDARZENIE:
Najważniejszym wydarzeniem minionego roku było według mnie prześcignięcie w Wielkiej Brytanii wydatków na reklamę telewizyjną przez internet. Spodziewaliśmy się tego za kilka lat, lecz nie aż tak szybko. Dla Polaków pracujących w branży internetowej jest to sygnał, iż mamy jeszcze wiele do zrobienia.
NIESPODZIANKA:
Najmilszą niespodzianką okazał się dla mnie wzrost popularności Facebooka (ponad 300 proc. wzrost w ilość RU na przestrzeni roku) na polskim rynku przy dość sporej i mocnej konkurencji (m.in. Nasza-Klasa.pl), a także sukces Demotywatorów, które potwierdzają, że proste i ciekawe rozwiązanie może być skuteczne.
ROZCZAROWANIE:
Rozczarowaniem był dla mnie brak komercyjnego wykorzystania Augmented Reality w Polsce. Mimo, iż nasz rynek należy do odważnych pod względem wykorzystania nowoczesnych technologii w reklamie – nadal tylko mówimy o zaletach AR, ale żaden klient nie zdecydował się jeszcze na jej użycie.
Karol Kowalski, dyrektor strategiczny Cormedia
WYDARZENIE:
Ten rok niewątpliwie należał do sieci tematycznych. Ilość uruchomionych nowych projektów przekroczyła najśmielsze oczekiwania. W tym roku powstała sieć sportowa (SportsOnline), sieci kobiece (4 clover, Edi Net), sieć erotyczna (Pink Poland), sieć reklamowa dla graczy (AdAction Network), sieć męska (AdRenaline), niedawno uruchomiona sieć biznesowa (Bussines Ad Network) czy właśnie uruchomiona sieć społecznościowa (Spolecznosci.pl), zaś start swój ogłosiła kolejna sieć kobieca (adKobieta).
Tendencja rynkowa, która zapoczątkowało BizOn Media a później BudownictwoOnline okazuje się bardzo „zaraźliwa”. Każdy chce mieć swoją wertykalna sieć reklamową, czy to portale, horyzontalne sieci reklamowe czy też wydawnictwa. Czas pokaże, który trend najlepiej zrealizuje założone cele biznesowe i kto wyjdzie zwycięsko z batalii o budżety reklamowe.
NIESPODZIANKA:
Źle się dzieje w Internet Group. Zwolnienia, niezapłacone faktury, kłopoty z finansami. Piętno kryzysu na rynku reklamy spółka odczuła bardzo boleśnie, a co za tym idzie szereg firm, wobec których ze spłatą należności zalega CR Media spółka zależna od IG.
Zanosi się jednak na to, że BRE Bank od którego Internet Group pożyczyło ponad 80 mln zł, zgodzi się na odsunięcie terminu spłaty zadłużenia. IG rozmawia także z trzema potencjalnymi inwestorami. Jeśli nic z tych rozmów nie wyjdzie spółka rozważa sprzedaż wybranych aktywów, więc trudno o optymizm patrząc na przyszłość Internet Group.
ROZCZAROWANIE:
Rozczarowanie jest jedno i bardzo konkretne. Kryzys na rynku reklamy, który nie ominął i internetu. Wprawdzie nie mamy do czynienia ze spadkiem nakładów na reklamę online tylko z wyhamowaniem wzrostu, ale niepokoi brak większej refleksji naszej branży związanej z dekoniunkturą na rynku. Nie jesteśmy nietykalni. Nas też może mocno zaboleć. Warto zastanowić się nad tym jak wyeliminować niepokojące praktyki (galopujące rabaty, sprzedaż powierzchni reklamowej za bezcen, spadająca innowacyjność reklamy graficznej), by nie doprowadzić do sytuacji, w której internet stanie jedynie uzupełniającym medium reklamowym.
Bartosz W. Wieczorek, prezes zarządu sieci Ad-Vice
WYDARZENIE:
Na miano wydarzenia roku zasługuje fakt, iż branży internetowej udało się przetrwać ten rok zaciskania pasa. Ucierpieliśmy najmniej, jednak nie obyło się bez rabatów specjalnych i promocji kryzysowych. Nie daliśmy się zastraszyć i konsekwentnie realizowaliśmy swoje cele mimo, iż mogliśmy przeznaczyć na to mniejsze środki niż w poprzednich latach.
NIESPODZIANKA:
Aktywność wydawców internetowych – pokazali, iż kryzys jest dobrą pożywką do genialnych pomysłów (np. Demotywatory.pl). Facebook w Polsce – rzesza fanów i pierwsze udane próby wykorzystania ich potencjału przez reklamodawców (aplikacje i viral zamiast baneromanii). Wydatki na internet na Wyspach – prześcignęły TV i inne media. Szacunek dla tamtejszych marketerów – mamy się od kogo uczyć!
ROZCZAROWANIE:
Często nieumiejętne próby lokowania większej części (często całości) budżetów w reklamie typu performance. Zapomnieliśmy w tym przypadku chyba o budowaniu marki w internecie. Ktoś powiedział wszystkim, że nie musisz za niego (branding) płacić i poszły za tym miliony… Mam nadzieję, iż w nowym roku performance będzie „robiony” bardziej umiejętnie.
Tzw. „ustawa hazardowa” – pozbawiliśmy się tym samym znaczących budżetów, również w internecie. Polak potrafi? – chyba tym razem w przypadku „booków” to się nie uda…
Maciej Wyszyński, executive sales director, zanox
WYDARZENIE:
Trudno jest wskazać jedno wiodące wydarzenie na tak dynamicznym rynku jak internet. Premierą roku jest moim zdaniem Google Wave, aplikacja umożliwiająca komunikację i edycję dokumentów w czasie rzeczywistym. Kolejnym ciekawym pomysłem Google jest nowy telefon Google Android, będący odpowiednikiem iPhone’ów w wersji Google.
Na polskim rynku reklamy na uwagę zasługuje niewątpliwie finezyjna reklama konta banku ING z Czesiem i Wiesiem, nawiązująca do tradycji Muppet Show, nagrodzona na tegorocznym festiwalu Webstar.
NIESPODZIANKA:
Można wymienić zarówno niespodzianki zaskakujące pozytywnie, jak i negatywnie. Hakerzy ukradli poufne dane 4,5 miliona osób zalogowanych na brytyjskim serwisie pośrednictwa pracy. Uzupełniając to o kilka spektakularnych kradzieży danych z polskich serwisów, należy poważnie zastanowić się nad standardami bezpieczeństwa serwisów, jak również nierozważnymi działaniami samych internautów.
Kolejną niespodzianką jest również sukces Facebooka. Wart jest on 7,6 mld dol., a liczba użytkowników przekroczyła 350 milionów, z czego w Polsce już 2 miliony. Równocześnie zaskakuje spadek znaczenia MySpace w sieci.
ROZCZAROWANIE:
Zwolnienia w MySpace. Serwis społecznościowy postanowił zwolnić 2/3 swoich pracowników na całym świecie. Rozczarowaniem dla mnie również jest debata na szczeblu Unii Europejskiej o zmianie regulacji polityki cookies.